Anti-epileptica

Een van die middelen is Gabapentine (merknaam: Neurotin). Dit middel is mij vaak voorgeschreven door diverse huisartsen en neurologen, met daarbij een wetenschappelijk verhaal over de werking ervan: ‘Gabapentine beïnvloedt de informatieoverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen. Het maakt de zenuwen minder prikkelbaar, zodat ze niet te snel reageren op pijnprikkels die door de gevoelszenuwen wordt doorgegeven. Hierdoor helpt het tegen zenuwpijn’.

Ik heb het een paar keer gebruikt en kreeg er teveel bijwerkingen van. Ik ging er daarom uitgebreid over lezen. Ik citeer hieronder Peter Gøtzsche uit zijn boek ‘Dodelijke Medicijnen’ in 2014. Hij was toen verbonden aan het Cochrane Instituut.

‘… Het bedrijf Warner-Lambert, dat later door Pfizer werd overgenomen, betaalde artsen om vertegenwoordigers van het bedrijf bij hun spreekuur aanwezig te laten zijn. Tussendoor suggereerden die de artsen om Neurotin voor te schrijven bij een breed scala aan aandoeningen, waaronder bipolaire stoornis, pijn, migraine, adhd, rusteloze-benen-syndroom, en onthoudingsverschijnselen van drugs en alcohol. Het middel is oorspronkelijk een anti-epilepticum. Maar de werkzaamheid van dit middel viel in de praktijk tegen en werd een financieel verlies voor het bedrijf. Dus verzon het meerdere indicaties’. Peter Gøtzsche eindigt dit gedeelte over Gabapentine met: ‘… Geneesmiddelen promoten voor niet-goedgekeurde toepassingen stelt patiënten bloot aan letsel, terwijl er geen garantie is dat zij er baat bij hebben. Pfizer moest uiteindelijk in 2010 142 miljoen dollar schadevergoeding betalen, omdat het met criminele bedoelingen het middel had gepromoot. Nooit vertelde Pfizer aan artsen of patiënten dat zijn eigen onderzoek had uitgewezen dat Neurotin bij een aantal niet-goedgekeurde indicaties even effectief was als een placebo.’

Dick Bijl, oprichter van Geneesmiddelen Bulletin, schreef dit al in 2010 op zijn website. Toch wordt het nu nog steeds aan patiënten voorgeschreven, als eerste keus voor diegenen die geen antidepressiva willen slikken, vanwege de bijwerkingen daarvan. Echter, Gabapentine heeft minstens zoveel bijwerkingen. Het zou pas werken, net als antidepressiva, na een paar weken. Het is ook net zo verslavend, althans in die zin dat je er alleen van afkomt als je het zeer zorgvuldig afbouwt. Wat voor Gabapentine geldt is waarschijnlijk ook op andere anti-epileptica van toepassing. Het Farmacotherapeutisch Kompas, ook een website waar artsen veel op kijken, schrijft overigens dat ze maar matig werken tegen zenuwpijn.

Antidepressiva

Of antidepressiva helpen tegen zenuwpijn blijkt een gok. Bij ongeveer vijftig procent van de patiënten schijnt het iets te doen. Het wordt aanbevolen als eerste keus in een lichte dosis. Meestal wordt een oud antidepressivum voorgeschreven, kennelijk werkt dat beter tegen chronische zenuwpijn dan een moderner middel. Helaas zijn de bijwerkingen bij deze oude antidepressiva heftiger dan bij modernere middelen zoals paroxetine (merknaam seroxat) en even sterk als bij een ‘normale’ dosis. Ik lees dat de meeste patiënten met dit middel vrij snel weer stoppen, of omdat het niet helpt, of omdat de bezwaren van de bijwerkingen niet opwegen tegen de klachten.

Capsaïcine

De laatste vijf jaar lijkt capsaïcine-crème in de sterkte van 0,078 procent steeds meer aandacht te krijgen. In Nederland is dit middel alleen op recept verkrijgbaar. De patiënt kan de capsaïcine als crème zelf aanbrengen, maar een optie is ook het laten plaatsen van een capsaïcine-pleister, in het ziekenhuis. Capsaïcine is het scherpe bestanddeel van de chilipeper. Het kan even flink branden, zo is mijn ervaring, en dat kan voor sommigen een rem zijn om de crème te gebruiken. Echter, het branderige gevoel verdwijnt meestal na een kwartier weer en laat geen beschadigingen na (behalve dat de huid nog een korte tijd rood blijft).
Ten opzichte van anti-epileptica en antidepressiva hebben behandelingen met capsaïcine het voordeel dat ze verder geen nadelige bijwerkingen voor het lichaam hebben.
 Nadeel is dat het volgens mij alleen werkt op de uiteinden van aangedane zenuwen die vlak onder de huid liggen. Of de werkzame stof ook dieper doordringt is mij niet bekend.